Van fungus tot fashion: VUB ontwikkelt eerste duurzame handtas van myceliumleer

Innovatie Duurzaamheid Geschreven door: Maxime Smits

Een multidisciplinair team van biologen, bio-ingenieurs, architecten en productontwikkelaars aan de VUB is erin geslaagd om de eerste duurzame handtas te ontwerpen van mycelium, de wortels van paddenstoelen. Het paddenstoelenleer is volledig bio-afbreekbaar en kan dienen ter vervanging van synthetisch of dierlijk leder.

De leverancier van mycelium leer is te vinden in het Zoniënwoud. Simon Vandelook, een doctoraatstudent aan de VUB, heeft verschillende schimmelstammen uit het Zoniënwoud geïsoleerd voor zijn onderzoek. In het laboratorium heeft hij deze stammen opgekweekt De stammen met het dichtste netwerk van mycelium draden werden geselecteerd. Wat hierbij opvallend is, is dat deze schimmeldraden gedijen op diverse organische reststoffen uit de landbouw en industrie. Bovendien is het resulterende materiaal biologisch afbreekbaar, waardoor een circulair proces mogelijk wordt. Na een tweetal weken is er ongeveer voldoende materiaal gekweekt voor de vervaardiging van een handtas. Het proces is dus niet alleen duurzaam maar ook relatief tijdbesparend.
 
Mycelium of paddenstoelenleer is eigenlijk niets nieuws, maar in het verleden was het materiaal vaak niet stevig genoeg waardoor het met een niet-duurzame stoffen zoals plastic moest worden gecombineerd. De versteviging van deze handtas is volledig biogebaseerd en maakt ze 100% duurzaam en daarom uniek. 

Het onderzoek leidde tot de creatie van het allereerste duurzame handtas prototype, dat volledig milieuvriendelijk is. Tijdens dit proces werd het team ondersteund door productontwikkelaar Anouk Verstuyft, die een lasertechniek gebruikte voor het snijden en graveren van het prototype. Dit is slechts het begin van een uitgebreid onderzoeks- en ontwikkelingstraject, waarbij verdere verkenning plaats kan vinden om kleuren aan het materiaal toe te voegen.

Professoren Elise Vanden Elsacker en Eveline Peeters, die hebben bijgedragen aan het project, zien tal van toekomstperspectieven. "Dit markeert het begin van mogelijke samenwerkingen met industriële partners. We staan open voor bredere toepassingen van dit materiaal dan alleen handtassen," merken ze op. Daarnaast sluiten ze de mogelijkheid van een voortdurend circulair proces niet uit.